Масква

Расея, жнівень 2012
Google Мапы, Яндэкс.Мапы

Побач з плошчай Беларускага вакзала знаходзіцца царква. Я туды зайшоў, і адразу зьвярнуў увагу на даволі нязвыклыя дэталі. Напрыклад, падсьвечнікі ўяўляюць сабой не набор дзірачак рознага дыямэтра, а проста падстаўкі, куды насыпаны пясок (сьвечкі ўтыкаюцца ў яго). Убраньне царквы было нейкім вельмі сьціплым, вакол стаялі нейкія вельмі барадатыя мужыкі, і нават сьпеў прыкметна адрозьнівалася ад таго, які звычайна чуеш у царкве.

Аказалася, што храм гэты, Нікольскі сабор - стараверскі. У XVII стагодзьдзі руская праваслаўная царква раскалолася — патрыярх Нікан задумаў рэформы з мэтай наблізіць рускую царкву да грэцкай, аднак частка духавенства і паствы гэтага не прыняла. Як звычайна бывае ў Расеі, нязгодных не пакінулі ў спакоі, а зладзілі на іх ганеньні. Афіцыйны ўціск старавераў працягвалася аж да 1905 году, калі Мікалай II падпісаў маніфэст «Аб умацаваньні пачаткаў верацярпімасьці». Ганеньні гэтыя, аднак, моцна іх ўмацавалі — да рэвалюцыі шмат заможных рускіх людзей, прадпрымальнікаў, прамыслоўцаў належылі да стараверскай царквы, не афішуючы гэтага. Стараверы захоўвалі ня толькі сваю веру і высокія маральныя каштоўнасьці, але і спрадвечную рускую культуру. Нашчадкі тых, хто ўцёк ад ганеньняў ўраду на іншыя кантынэнты па гэты дзень захоўваюць рускую мову і старадаўнія звычаі (чаго ня скажаш пра звычайных эмігрантаў, у якіх часьцяком нават дзеці забываюцца на сваю спадчыну). Некаторыя са старавераў вяртаюцца ў Расею, нягледзячы на ​​ўсе цяжкасьці, якія ствараюцца чыноўнікамі, хоць, здавалася бы, такіх людзей трэба сустракаць з распасьцёртымі абдымкамі — яны ня п'юць, не крадуць, і жадаюць працаваць, не пакладаючы рук.

* * *

На самой плошчы ўсё яшчэ вядуцца рамонтныя работы. Мала хто ведае, што Трыумфальная арка, цяпер стаіць на Плошчы Перамогі (Кутузаўскі прашпэкт), раней стаяла тут. У 1936 годзе яе разабралі, у канцы шасьцідзясятых аднавілі, але ўжо на новым месцы.

За саборам знаходзіцца офісны цэнтар, які вельмі добры, чысты, добраўпарадкаваны лавачкамі і расьліннасьцю, што нават не падобна на Маскву.

Таму што навогул у Маскве неахайна і нязручна. Усе сьцены залепленыя несанкцыянаванымі аб'явамі, якія прапануюць крэдыты за 5 хвілін без закладу і даручальнікаў і рэгістрацыю ў Маскве, з-за чаго ўсё вакол падобна на сьметнік.

Вакол слупоў абмотваюць сетку, каб аб'явы не прыставалі, але гэта мала зьмяняе агульную карціну.

Унізе ўсё ў трафарэтнай рэкляме.

Нягледзячы на павялічаныя штрафы за стаянку ў недазволеных месцах, усё па-ранейшаму застаўлена машынамі. Уладальнік Пантыяку з нумарам е256тв177 з праборам клаў на пешаходаў, якія вымушаныя туліцца, абыходзячы калымагу гэтага хама.

Ягоны сабрат па ідыятызьме зь Тверы, о425нн69. Як бачыце, пешаходам ў Маскве жывецца несалодка.

Большая частка тратуараў ўжо даўно аддадзеная пад стаянку, але сітуацыя лепш не становіцца.

Усё проста забіта машынамі. Некаторыя памылкова лічаць, што праблему можна вырашыць, пабудаваўшы болей разьвязак, пашырыўшы дарогі і адкрыўшы болей стаянак. Насамрэч, падобныя меры прывядуць адно да павелічэньня колькасьці машынаў, і ўсё застанецца гэтаксама ж. Праблему трэба вырашаць так, як гэта робіцца ў разьвітых краінах — па-першае, абмяжоўваць колькасьць аўтамабіляў (браць грошы за праезд у цэнтар), па-другое, разьвіваць якасны і зручны грамадзкі транспарт. Цяпер праезд у цэнтар вольны, а грамадзкі транспарт Масквы настолькі нязручны, што многім лепш стаяць у пробках і штодня шукаць, дзе прыткнуць свой ​​аўтамабіль, чым сесьці на аўтобус ці мэтро.

Рэстаўрацыя па-маскоўску, асаблівасьць якой заключаецца ў тым, што будынак цалкам руйнуюць, пакінуўшы толькі фасад, а затым будуюць зноўку. Пляніроўка пры гэтым цалкам мяняецца, а гістарычная каштоўнасьць будынка пасьля такой рэканструкцыі ставіцца пад вялікі сумнеў.

Плошча Маякоўскага з усіх бакоў агароджаная, таму там можна пасядзець і адпачыць у спакоі.

Вэнтыляцыя ў мэтро.

* * *

У заключэньне гэтага кароткага апавяданьня пагаворым аб гарадзкіх люках. На накрыўцы кожнага люка знаходзяцца літары, якія абазначаюць яго прызначэньне, таму працоўныя заўсёды дакладна ведаюць, куды ім трэба залезьці. Напрыклад, ГВ або В пазначае вадаправод.

К — побытавая каналізацыя.

ГТС — гарадзкая тэлефонная сетка.

Знак гідранта на сьцяне (ПГ) і люк Д — дрэнажная каналізацыя (адток дажджавое вады).

Калі ў наступны раз выйдзеце на вуліцу, дзеля цікавасьці зьвярніце ўвагу на разьметку на сьценах. Гэтыя таблічкі і літары, нягледзячы на сваю ўсяіснасьць, застаюцца для большасьці людзей загадкай, аднак ўтрымліваюць усю неабходную інфармацыю для гарадзкіх службаў (ВР — вадасьцёкавая рашотка).