Сайт Юрыя Міхеда (a.k.a. juras14)

Сан-Францыска, частка 2

Штат Каліфорнія, ЗША, травень 2013
Google Мапы, Яндэкс.Мапы

Першая частка была, так бы мовіць, эстэтычная. Але, зразумела, я ня змог бы супакоіцца, пакуль не накатаў бы да яе ў прыдачу доўгае апавяданьне. Таму пачну па парадку. У гэты раз у палёце я паміж чытаньнем Замяціна і праглядам з планшэта фільма «Метро» (клясна зрабілі, рэкамендую) пэрыядычна глядзеў у ілюмінатар. Вылет быў рана раніцай з Нью-Ёрка — у правым верхнім куце бачныя хмарачосы Мангэтана, зьлева — мост Вэрэзана. У правым ніжнім куце — раён Брайтан-Біч, заселены выхадцамі з былога СССР

Бруклін

 

Недзе ў Калярада яшчэ зіма.

Калярада

 

Сьнег ляжыць на вяршынях Скалістых гор.

Скалістыя горы

 

У пустэльнай Нэвадзе сьнега не бывае.

Пустыня

 

А Каліфорнія ўжо ўся ў зеляніне.

Каліфорнія

 

* * *

Пабываўшы ў гэтым горадзе хоць бы раз, усё жыцьцё марыш сюды вяртацца. Першы раз я быў ​​тут у верасьні 2012 году — Сан-Францыска быў адным з пунктаў аўтавандроўкі па захадзе ЗША. У той раз яго агляд быў досыць беглым — па-першае, на гэта было ўсяго два дні, па-другое, гэта быў завяршальны этап ваяжу, калі пра сябе пачынае даваць ведаць стомленасьць. Таму тады я вырашыў, што сюды абавязкова варта прыехаць зноў, каб агледзець усё больш дэталёва і зноў пагрузіцца ў яго непаўторную атмасфэру.

Напэўна, горад таксама быў рады мяне бачыць — першыя два дні на вуліцы была дзівоснае, цёплае і сонечнае надвор’е, чаго тут амаль ніколі не бывае.

Заліў Сан-Францыска

 

Не адмовіў сабе ў задавальненні пракаціцца на падножцы канатнага трамвая. Квіток на яго каштуе 6 даляраў (187 рас. рублёў), у той час як на іншыя віды муніцыпальнага транспарту — толькі 2, але калі ўзяць квіток у звычайны трамвай, можна потым па ім праехаць і на гэтым. Ехаць весела, калі міма праходзіць сустрэчны трамвай, можна зрабіць зь ягонымі пасажырамі хай-файв. Цікава, што горад штогод плаціць 12 мільёнаў долараў (373 млн. рас. рублёў) па судовых iсках, зьвязаных з траўмамі на канатным трамваі. Неякая дурнота: зразумела, што пакатушкі ў адкрытым ваґоне, пабудаваным па тэхналёґіі XIX стагодзьдзя, маюць пэўныя рызыкі, так чаго скардзіцца, ніхто ж не прымушае на яго садзіцца.

Катаюся на канатным трамваі

 

Пра ўладкаваньне трамвая я распавядаў у мінулы раз, але тады ў мяне не было малюнкаў, таму паўтаруся. У гэтых трамваяў няма рухавікоў — яны едуць, чапляючыся за сталёвы трос, што цягнецца ў канаўцы паміж рэек. Тросы прыводзяцца ў рух спэцыяльнымі станцыямі, якіх па горадзе некалькі. Раней колы круціў пар, зараз яны працуюць ад электрарухавікоў. На адной з такіх станцыяў адкрыты музэй канатнага трамвая, таму там можна на гэтыя колы паглядзець. Таблічкі на гарызантальнай бэльцы інфармуюць, па якой вуліцы ідзе трос.

Станцыя

Падземныя колы

 

Рычаг, якім робіцца захоп тросу. Кіраваньне трамваем патрабуе вялікай фізічнай сілы, таму адбор на пасаду праходзяць далёка не ўсё.

Уладкаваньне сыстэмы кіраваньня

 

Разварот трамвая, што дайшоў да канца вуліцы, ажыцьцяўляецца пры дапамозе разваротнага круга.

Разварот

 

Акрамя канатнага трамвая, у Сан-Францыска ёсьць звычайныя, прычым яны ня менш цікавыя. Горад спэцыяльна набыў вялікую колькасьць рэтраваґонаў зь іншых месцаў (напрыклад, зь Філядэльфіі), аднавіў, і пусьціў на лініі.

Старыя трамваі

 

Навошта на лініях патрэбныя трамваі пяцідзесятых гадоў дваццатага стагодзьдзя? Дзеля эстэтыкі і захаваньня гісторыі, відавочна ж. Я лічу, гэта проста афігенна.

Стары трамвай

 

Воь гэты тып мы ўжо сустракалі ў Мілане.

Міланскі трамвай

 

Унутры. Глядзіце, якія шклапад’ёмнікі. Я проста ў экстазе.

Внутры трамвая

 

Ёсць і сучасныя — доўгія такія, з чатырох вагонаў.

Сучасны трамвай

 

У Сан-Францыска няма мэтро як такога, але трамваі спраўляюцца зь яго абавязкамі. Частка трамвайных шляхоў ідзе па сярэдзіне вуліцы, куды не могуць уехаць аўтамабілі. Частка навогул знаходзіцца пад зямлёй і нагадвае станцыі метро.

Падземная станцыя

 

Будаўніцтва новай падземнай лініі.

Будаўніцтва линіі

 

На некаторых станцыях можна спусьціцца на ярус ніжэй, і патрапіць на станцыю БАРТ — сістэмы электрычак, якія абслугоўваюць аґлямэрацыю, але ў межах горада цалкам замяняюць мэтрапалітэн. На табло пішуць ня час адпраўленьня цягнікоў, а колькасьць часу, які да гэтага застаўся (не «цягнік адпраўляецца а 10:20», а «да цягніка засталося 3,23 хвіліны»). Дзіўна проста, чаму больш нідзе да гэтага не дадумаюцца, кожны раз прымушаючы пасажыраў глядзець на гадзіньнік (якія могуць ісьці недакладна) і нешта вылічваць.

Станцыя БАРТ

 

Квіткі на Барт купляюцца не да нейкай станцыі, і не на колькасьць паездак, а з пэўным балянсам. На картку можна класьці грошы, падобна да таго, як мы кладзем грошы на перадаплатныя тэлефоны, і потым ужо карыстацца гэтым балянсам, па меры неабходнасьці яго папаўняючы. На станцыях вісяць тарыфныя пляны, якія паказваюць, колькі каштуе даехаць да кожнай зь іншых. Робіцца гэта ўсё для таго, каб зьменшыць расход папяровых картаў (уявіце, напрыклад, маскоўскае мэтро, дзе штодня мільёны папяровых картак выкідваюцца ўжо праз хвіліну пасля пакупкі. Некалькі тон паперы ў сьмецьце за суткі — абуральна неэкаляґічна).

Тэрмінал па продажы білетаў

 

У ЗША за экалаґічную эфэктыўнасць змагаюцца зь сярэдняй стараннасьцю, але Сан-Францыска павернуты на ёй значна мацней, і ў гэтым дачыненьні набліжаецца да заходняй Эўропы, дзе экаляґічнае йрвеньне з кожным годам становіцца ўсё больш выдасканаленым. У прыватнасьці, у СФ ўвялі закон, які забараняе бясплатныя пакеты ў крамах. Зараз за кожны пакет прыйдзецца даплаціць, як у Расіі (толькі ў нас гэта робяць з прагнасьці, а тут — дзеля зьмяншэньня колькасьці сьмецьця). Іншы прыклад. Паколькі ў бясьпечную зону аэрапорта забаронена праносіць вадкасьці, людзі выкідваюць бутэлькі, а затым зноў купляюць ваду ўжо ўнутры. Цяпер аэрапорт прапануе заходзіць туды з пустымі бутэлькамі, а затым зноў бясплатна напаўняць іх вадой.

Экалягічны плякат

 

Па гэтай жа прычыне горад ня стаў пазбаўляцца тралейбусаў, якія на захадзе ў сямідзесятых гадах страцілі папулярнасьць у якасьці віду грамадзкага транспарту. Самае цікавае, што парк у асноўным складаецца з, вы зьдзівіцеся, чэшскіх Шкод 14Tr (тых жа, якія можна сустрэць у Рызе, Кіеве або Празе) ў асаблівай мадыфікацыі, распрацаванай спецыяльна для Сан-Францыска. Сустракаюцца таксама сучлененыя (з «гармонікам») Шкоды 15Tr.

Тралейбусы

Шкода 14Tr

 

Калі браць у пракат машыну дорага, можна ўзяць мотакаляску.

Мотакаляска

 

Марскі вакзал.

Марскі вакзал

 

Вылучаныя палосы для грамадзкага транспарту.

Вылучаныя палосы

 

Пабываў на іншым баку «Залатых варот». Там проста неапісальна клясна. Справа ў тым, што на гэтай гары раней знаходзіўся агнявы пункт, які ахоўваў горад ад нападу з мора (зачынены за непатрэбнасьцю ў 1942 годзе). На бэтонных колах з загваздкамі, што бачныя на фатаґрафіі, стаялі гарматы. Гармат даўно ўжо няма, але засталіся бліндажы, умацавання, падземныя хады і куча іншых нішцякоў, а таксама ўсякія стромкія камяні і спускі. Па камянях бегаць (каб сфатаґрафаваць мост — гл. першае фота першай часткі) было стромна — вецер найдзічэйшы, вельмі высока, калі садзьме, і хаваць будзе няма чаго :-) А вось па бліндажах палазіць — самае тое.

Умацаваньні

Умацаваньні

 

На тыповай для ЗША таблічцы аб забароне зьліву брудных вод у дрэнаж намаляваны краб.

Ліўнесток

 

На вулічных паказальніках пішуць, з якога дома пачынаецца дадзены сэґмэнт вуліцы (калі самы пачатак, пішуць «000»). Вельмі зручна.

Вулічныя таблічкі

 

Час ад часу на гарадзкіх скрыжаваньнях сустракаюцца дзіўныя цагляныя кругі. Наткнуўшыся на гэта некалькі разоў, нават недапытлівымі чалавек зацікавіцца іх прызначэньнем. Абазначаюць жа яны разьмешчаныя пад зямлёй ґіґанцкія рэзэрвуары з вадой — пасля землятрусу 1906 году горад практычна цалкам выгарэў, паколькі сыстэма падземных труб была парушаная, гідранты перасталі працаваць, і пажарныя не маглі нічога патушыць. Каб такое не здарылася ў будучыні, пад зямлёй сталі будаваць велізарныя цыстэрны, пазначаючы іх месцазнаходжаньне цаґлянымі кругамі.

Цаґляны круг

Цаґляны круг

 

У горадзе цэлая куча рускіх праваслаўных цэркваў — у розных канцах я сустрэў цэлых тры, прычым гэта былі не пераабсталяваныя звычайныя дамы з прыбудаванымі цыбулінкамі, а менавіта пабудаваныя па клясічных канонах храмы.

Праваслаўная царква

 

Пасьля гэтага ў мяне цэлы дзень у галаве сьпяваў Міхаіл Круг (якую песьню, думаю, і самі здагадаецеся).

Праваслаўны сабор

 

Знакі аб паркоўцы.

Знакі

 

Дадам аб’ектыўнасьці. У Сан-Францыска ёсьць адзін непрыемны штрых, які моцна псуе агульнае ўражаньне. Гэта бамжы. У цэнтры іх шмат, яны неадэкватныя, сьмярдзяць, просяць грошай, а часам нават пачынаюць прыставаць.

Пабіраха

 

На вуліцах яны адчуваюць сябе прывольна, і паліцыя не асабліва ўмешваецца.

Бамжыха

 

Жыць бамжам сумна, бо яны ўвесь дзень напралёт зусім нічога ня робяць. Прыставаньне да кагосьці прыўносіць у іх жыцьцё разнастайнасьці. А ўжо лепшае падставы, чым накіраваны ў іх бок аб’ектыў, проста не знайсьці. І чаму толькі тут няма 101-га кілямэтра?

Бяздомны

Вуліца с ґрафіці

 

Нэґр з цыґарэтай і спушчанымі штанамі. Ніколі не задумваліся, адкуль узялася гэтая мода? У амэрыканскіх турмах у зьняволеных (сярод якіх нэґры складаюць 90%) адбіраюць дзягу, каб яны не павесіліся, і з-за гэтага ў іх увесь час спаўзаюць штаны. Таму, калі ў цябе штаны да каленяў, то ты — рыал ґэнґста (гэта, тыпу, як уключаць на ўвесь свой ​​пазік «Уладзімірскі цэнтрал», нават калі ты сапраўднай турагі і ў сьне ня бачыў). Чым ніжэй яны спаўзлі, тым больш рэспэкту ты атрымаеш ад сваіх карашоў і тым часьцей табе будуць даваць таўстазадыя нэґрыцянскія цёлкі. Эйнт факін кідын, доог. Ад копаў, праўда, ужо не ўцячы, але чаго ня зробіш для статусу.

Нэґр

 

Ратуша.

Ратуша

 

Прагуляемся.

Говард-стрыт

 

Эмбаркадэра (набярэжная).

Эмбаркадэра

 

Там жа. Па фантане можна лазіть.

Фантан Вэйланкорт

 

Вуліцы Сан-Францыско.

Паўэл-стрыт

 

Тупічок.

Тупічок

 

«Вось гэта клясная, паставіш на профіль в Фэйсбуку».

Турысты

 

Юніён-сквэр.

Юніён-Сквэр

 

Жоўты трамвай (таксама міланскі).

Трансамэрыка

 

Ґрафіці.

Ван Нэс

 

Дом, дзе нарадзіўся пісьменьнік Джэк Лёндан.

Дом Джэка Лёндана

 

Look.

Look

 

Вежа Койта, на якой я быў ​​у мінулы раз, была пабудаваная ў якасьці каланчы на грошы заможнай сьвецкай ільвіцы Лілі Койт, якая ў юнацтве ўгарала па пажаратушэньні, тусіла з пажарнымі і дапамагала ім у якасьці валанцёра.

Койт

 

Зробім пару фотак з заваленым гарызонтам. Банальна, але так хочацца :-)

Завалены гарызонт

Завалены гарызонт

 

Ну, вядома ж, Кастра, куды безь яго :-) Фігачу лук, перадаю прывітаньні ;-)

Кастра

 

Вуліца перамогшае талерантнасьці. Наконт ЛҐБТ я ўжо выказваўся, і сваё меркаваньне мяняць не пляную. Хто са мной ня згодны — давай, до свидания.

Ґеі

Твін-пікс

 

І пра собачкаў таксама падумалі.

Вулічная паілка

Дзяўчына з сабакамі

Мужчына з сабакамі

 

Дамы на вадзе.

Дамы на вадзе

 

Мультырасавасьць.

Сям’я зь белага і азіяткі

 

Арыґінальныя круглыя ​​сьветлафоры. Ззаду на белым крузе пішуць назву вуліцы.

Круглыя сьветлафоры

 

Роварная дарожка. Чалавечак на знаку носіць шлем, як трэба.

Роварная дарожка

 

Манэўры.

Манэўры

 

Фатаґрафій яшчэ куча, але ўсё паказаць нерэальна.

Старая пажарная машына

 

Абажаю гэты горад.

Сан-Францыска