Сайт Юрыя Міхеда (a.k.a. juras14)

Волагда

Валагодзкая вобласьць, Расея, сьнежань 2014
Google Мапы, Яндэкс.Мапы

Калісьці ў горадзе быў свой крэмль, які да цяперашніх дзён не захаваўся (разабралі). Часта Валагодзкім Крамлём называюць ансамбль Архірэйскага двара, які таксама акружаны сьценамі, але гэта няправільнае вызначэньне. Архірэйскі двор знаходзіўся ўнутры крамля.

Архірэйскі двор

Унутры Архірэйскага двара

Унутры Архірэйскага двара

 

Крамлёўская плошча. Заўсёды на інтуітыўным узроўні здзіўляўся, чаму ў Расеі такія няўтульныя плошчы, а потым даведаўся: яны зусім пустыя. Голая прастора. Гэта ідэальна для парадаў і мітынґаў, але чалавеку знаходзіцца ў такім месцы некамфортна. Найлепшым рашэньнем зьяўляецца ператварэньне такіх плошчаў у грамадзкія прасторы (гл. прыклад), але ў Расеі такое амаль нідзе ня робіцца, не з-за недахопу сродкаў, а з-за таго, што ў гарадзкіх уладаў звычайна вельмі смутныя ўяўленьні аб сучаснай урбаністыцы.

Крамлёўская плошча

 

Дзякуючы вядомай песьні, слова «Волагда» часьцей за ўсё асацыюецца са словазлучэньнем «резной палисад». Палісадам называецца плот або агароджа з дошак, палак, калоў або драўляных брусоў. Дзесьці ў горадзе ёсьць нават помнік разьбяному палісаду, але я на яго не напаткаў.

Разьбяны палісад

Где же моя темноглазая, где,
В Вологде-где-где-где,
В Вологде-где,
В доме, где резной палисад.

Песьня «Вологда» са словамі М. Матусоўскага на музыку Б. Макраусава, якая стала ў СССР шляґерам, сваёй папулярнасьцю абавязаная мастацкаму кіраўніку «Песьняроў» Уладзімеру Мулявіну. Зьявілася яна яшчэ ў 1956 годзе, і была тады выканана сьпеваком В. Нячаевым, але ў яго выкананьні «не ўзьляцела» і неўзабаве была забытая. Яе другое нараджэньне здарылася праз 20 гадоў, калі яна па разнарадцы трапіла да беларускага ансамблю — хоць фарматам «Песьняроў» былі беларускія песьні, за патрабаваньням Мінкульта ў яго ўключаліся творы іншых савецкіх аўтараў. Мулявін папрацаваў над аранжыроўкамі, і «Волагда» яго апрацоўцы, якую ўпершыню выканалі «Песьняры» ў 1976 годзе, мала ў СССР велізарны посьпех, і з тых часоў стала неафіцыйным гімнам горада.

Насамрэч разьбяныя палісад ніколі не былі асаблівасьцю Волагды, іх там было ані не больш, чым у любым іншым горадзе Расеі, а пасьля пашырэньня вуліц не засталося і зусім. Але дзякуючы песьні тэма «разьбянога палісаду» у сучаснай Волагдзе абыгрываецца даволі часта.

Гасьцініца «палісад»

Gdepalisad

 

Як і ў любым паўночным рускім горадзе, у Волагдзе шмат драўляных дамоў.

Разьбяны дом

 

Многія маюць архітэктурную каштоўнасьць.

Драўлянае дойлідства

Драўляны дом

 

Будаваць пад паўночнае можна з сучасных матэрыялаў. Мне норм.

Гатэль

Багатыя дамы

 

Пажарная каланча сярэдзіны 19 стагодзьдзя. Падчас напісаньня апавяданьня даведаўся, што яна праз некаторы час пасьля гэтай паездкі згарэла :-(

Каланча

 

У Расеі ёсьць шмат месцаў, дзе год фатаґрафіі нельга вызначыць нават прыблізна — можна лёгка памыліцца на 100 гадоў. Часьцяком такія ракурсы ёсьць ня толькі ў глухіх вёсках, але й у 5 кроках ад галоўнай плошчы абласнога цэнтра. Гэты здымак выдае толькі ліхтар у куце.

Стары раён

 

Чым не 19 стагодзьдзе?

19 стагодзьдзе

 

Мноства прыгожых старадаўніх цэркваў паўночнага стылю, як у Яраслаўлі.

Царква Стрэчаньня

Царква Яна Златавуста

Храма Усьпеньня Божай Маці

 

І прыгожай правінцыйнай архітэктуры 19 стагодзьдзя.

Гістарычная архітэктура Волагды

Гістарычная архітэктура Волагды

Плошча Рэвалюцыі

 

Зноў пустая плошча, што выкарыстоўваецца максымум ў якасьці стаянкі. А як тут добра можна было б зрабіць, калі б пусьцілі нармальнага праекціроўшчыка.

Плошча Адраджэньня
Фатаграфію можна пракруціць

 

На жаль, шмат безґустоўнае рэклямы.

Рэкляма

 

Выгляд са зваротнага боку.

Двары

 

Горад стаіць на аднайменнай рацэ. Рака Волагда ўваходзіць у басэйн Паўночнай Дзьвіны. Як і многія тапонімы паўночнага захаду Расеі, назва «Волагда» — фіна-вугорскага паходжаньня, ад старавепскага valgeda — белая, чыстая (мелася на ўвазе вада ў рацэ). Цікава, што вепская мова — адзіная мова Расеі, якая афіцыйна выкарыстоўвае лацінку.

Рака
Фатаґрафію можна пракруціць

Рака Волагда

 

За межамі гістарычнага цэнтра Волагда мала чым адрозьніваецца ад любога іншага расійскага горада падобнага памеру.

Сучасная Волагда

Сучасная Волагда

Сучасная Волагда

Сучасная Волагда

Алея перад ЦУМам

Вуліца Пушкіна

 

Рачны вакзал.

Дебаркадэры

 

Вялікі закінуты будынак прама пасярод горада. Што гэта?

Закінуты будынак

 

На сьветлафоры вешаюць дадатковую сэкцыю на выгнутым слупе.

Сьветлафоры

Сьветлафоры

 

Эвакуатар.

Эвакуатар

 

Стандартныя валагодзкі сьмецьцевыя бакі.

Сьмецьцевая пляцоўка

Сьмецьцевая пляцоўка

 

Валагодзкая урна — кольца, прымацаванае на палцы, на якое вешаецца пакет. Ідэя, што ў расейскіх рэаліях не спрацавала, паколькі за ўвесь час я сустрэў адно-адзінае кольца з пакетам.

Валагодзкая урна

 

Галоўная вуліца.

Прасьпект Міру

 

Зазірнем у звычайныя двары. Варламаву бы сапраўды не спадабалася — усё занята аўтамабілямі, паркоўка без павагі да іншых жыхароў.

Паркоўка ля пад’езда

Двор

За КПРФ

 

Дзьве рарытэтныя таблічкі.

Дом выдатнага ўтрыманьня

 

На ўсіх электрабудках горада вісіць налепка аб забароне нелеґальнай рэклямы.

Электрабудкі

 

Некаторыя прыпынкі аформленыя арыґінальна.

Прыпынак

 

У гарадзкіх таксі — неверагодна вялікія шашачкі.

Таксі

 

Альбо нейкія дзіўныя паўтарамэтровыя антэны. Ва ўсіх прычэпленыя стандартны нумаркі з трёхзначным нумарам, які, мяркуючы па ўсім, пазначае фірму.

Таксі

Таксі

 

Помнік сабаку, які пісае.

Сабака, які пісае

 

Ліхтары модныя.

Ліхтары

 

Цэнтральны абласны Ленін.

Ліхтары

 

Клясны знак «Я ♥ Волагду».

Я ♥ Волагду

 

Афармленьне тураґенцтва. Нагадала пэнсыльванскую Маскву.

Турагентсвто

 

Птушка Гаварун з кніг Кіра Булычова.

Помнік Гаваруну

 

Млын Батхёрту. Калі я ішоў, ён круціўся, але калі параўняўся зь ім, ён спыніўся паміж «сяброўствам» і «марай», але бліжэй да «мары». Усё ясна...

Млын Баттхёрта

 

Дарэчы, валагодцы вельмі рамантычныя. Калі ў Туле усе сьцены сьпісаныя фашысцкімі лёзунґамі, то тут — прызнаньнямі ў каханьні.

Прызнаньні ў каханьні

Прызнаньні ў каханьні

Прызнаньні ў каханьні

 

Котю раскахалі. Дакладней, яна раскахала.

Прызнаньні ў каханьні

 

Чароўная скрынка ( 1, 2, 3, 4 ).

Скрыня

 

Домік, у якім у 1911—1912 гадах адбываў спасылку Сталін (будынак ззаду — адміністрацыя вобласьці). Лібэрал гнілы быў гэты Мікалай II — адправіць ненадоўга ў драўляным доміку пажыць, то ў Волагду, то ў Шушанскае, вось і ўсё пакараньне.

 

У горадзе ёсьць невялікі музэйчик пад назвай «Домік Пятра». Калі Пецярбург яшчэ не быў пабудаваны, галоўным портам Расеі быў Архангельск, шлях у які ляжаў праз Волагду. Калі цар туды езьдзіў, ён спыняўся ў доме галяндзкага купца Яна (Ёгана) Ґутмана — вось гэтым самым. Музэй быў адкрыты ў 1872 годзе, і стаў першым музэем Волагды.

 

У 2010 годзе мне ў рукі трапіла кніжка Мядзінскага (цяперашняга міністра культуры) «Міты пра Расею», такі фэерычны ўзор ілжэгістарычнай псэўдапатрыятычнай літаратуры, дзе ён выліў на Пятра I некалькі цэбар памыяў — маўляў, да Пятра Расея была духоўнай™, і таму вялікай, а потым ён прыйшоў і сваім заходніцтвам усё разбурыў, і да гэтага часу ў нас ад гэтага ўсё дрэнна. У сьвятле сёньняшніх падзей разумееш, навошта Мядзінскі гэта пісаў — рыхтаваў глебу. А на самой справе ўсё ішло з дакладнасьцю наадварот — Пётр I разумеў, што тагачасная Расея была ня аплотам духоўнасьці, а проста задворкамі Эўропы, адсталымі ад яе на многія дзесяцігодзьдзі. Таму і пачаў свае рэформы — запрашаў у Расею навукоўцаў і майстроў, друкаваў кнігі, будаваў флёт, разьвіваў вытворчасьць, укараняў заходнюю культуру і сек бароды фафудзьдзеносцам, у якіх ад усяго гэтага няслаба прыпякала. Нажаль, канчатковай перамогі здаровага сэнсу ў Расеі і па гэты дзень не адбылося — пэрыядычна фафудзьдзеносцы захопліваюць уладу і замест таго каб пашырыць прасечанае акно і нарэшце зрабіць зь яго дзьверы, пачынаюць старанна латаць яго то жалезнай заслонай, то духоўнымі скрэпамі.

 

Музей прысьвечаны Пятру I, яго рэформам, а таксама гісторыі Валагодзкага краю.

 

Загадчык музэю Віктар Лісіцын апынуўся найцікавейшым і вельмі інтэліґентным чалавекам. Ён правёў мне экскурсію, а потым мы зь ім цэлую гадзіну гутарылі. Размаўлялі пра Пятра, пра гісторыю, і пра шмат іншага. Адной з тэм сталі замежныя мовы. Мне запомнілася фраза Віктара: «чалавек, які ведае толькі адну мову, зьяўляецца нацыянальна абмежаваным». Сам ён у школе і універсітэце вывучаў нямецкую, а таксама нейкі час пражыў у Эстоніі. Наконт Эстоніі ён адчувае шкадаваньне і няёмкасьць, што ў свой час не вывучыў эстонскую — бо «гэта проста няветліва ня ведаць мовы народу, на зямлі якога жывеш».

 

* * *

Найлепшае месца, каб паесьці — «Парижанка». Знаходзіцца ва ўсходнім канцы прашпэкту Перамогі, недалёка ад помніка Леніну. Яшчэ спадабалася кавярня «Все свои» (вуліца Пушкінская, каля плошчы Рэвалюцыі), там, праўда, толькі кава і булачкі, але вельмі прыемная атмасфэра. Хіпстэрам спадабаецца)

Да Новага году засталося 3 дні.

Еду сустракаць яго ў Усьцьяны.